LOMBER KANAL STENOZU

LOMBER SPİNAL OMURGA

Lomber omurgalar (beldeki olan kemikler ve diskler) omurga ve disklerden yapılmıştır. Omurgalar birleşerek blok halde omurga iskeletini yaparken diskler ise omurgalar arasındaki yastıkları yaparlar. Omurga kemiğine tek olarak bakıldığında halka şeklinde olduğunu görürüz bu halkanın arka kısmını lamina ve pedikül denilen kemik kısımları yapmaktadır. Omurga halkaları üst üste konulduğunda ortalarındaki boşluk birleşerek tüp şeklinde bir kanal yapar. Bu kanal bacağa giden sinirleri içermektedir. Her sinir gideceği yere geldiğinde foramen adı verilen delikten çıkarlar.

NELER STENOZ DENİLEN DARLIĞA NEDEN OLMAKTADIR

Omurga iskeleti yaş ilerledikçe dejenere olur. Disk içindeki yumuşak kısım suyunu kaybederek küçülmeye başlar.bu suyun kaybı diske olan biyomekanik yüklenmelere karşı hassas kılar ve diskin fıtığı olur buda kanaldaki sinirlere bası yapar. Faset eklem denilen eklemde gerilme ve eklemde büyüme ise kanalda daralmaya neden olmaktadır. Bir stabilite problemi başlar buda disk ve oynar eklem olan faset eklem etrafında kireçlenme ile yeni kemikleşmelere neden olur buda kanalın daha fazla daralmasına (stenoz) neden olur.

BU DURUM HASTAYI NASIL ETTKİLER

Üç çeşit şikayet vardır.

Bel ağrısı
Bu genellikle spesifik değildir ve devam eden dejeneratif hadisenin sonucudur. Dejeneratif disk sonucunda olan stabilite problemi buna sebep olabilir.

Siyatik
Burada kalçanın arkasından bacağa devam eden sinirin (siyatik sinir) bel omurlarındaki sinir köklerinin bası altında kalmasıyla olur. Ağrı kalçadan topuğa kadar yayılabilir.

Kladikasyon
Bu genellikle yürüme mesafesinde ağrı nedeniyle azalma bu nedenle oturma ve dinleme ihtiyacı olarak tarif edilebilir. Uzun zaman olunca ayaklarda uyuşma ve bazen bacaklarda krampa neden olabilir.

NASIL TANI KONULUR?

Doktor genellikle şikayet ve bulgularınıza göre tanı koyabilir. Benzer şikayetler bacaklarda damar tıkanıklığı olduğunda da karşımıza çıkabilir. Bu şikayetleri olan hastalardan aşağıdaki testler yapılır.

DÜZ RÖNTGEN FİLMİ
Genellikle ilk yapılan filmdir. Bu omular arasındaki disk yüksekliğinde azalmayı gösterebilir. Bunun yanında osteofit denilen çıkıntılı kireçlenmeleri de gösterir, omurgaların düzleşmesinde artış da görülebilir.spoldilolistezis denilen omurgalarda kayma ortaya konulabilir.

TOMOGRAFİSİ (CT)
Genellikle ikinci yapılan testtir. Fıtık varsa burada görülebilir. Kanalın daralması da görülebilir. Diskin ne kadar çıktığı da görülür.

MRI
CT benzeri bir tetkiktir fakat bu CT gibi X ışını kullanmaz onun yerine manyetik alan kullanır ve yumuşak doku ve diskin görülebilirliği bu tetkikle kesinlikle daha iyidir.

Tetkikler tamamlandığında aile hekimi tarafından aşağıdaki uzmanlara sevk edilirsiniz:

Beyin ve Sinir Cerrahı
Nörolog
Ortopedi Uzmanı
Romatoloji Uzmanı

NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Aşağıdakilerine bağlıdır;

Şikayetlerinizin ne kadar kötü olduğuna
Ne çeşit şikayetiniz olduğuna
Doktorun muayenede ne bulduğuna
Tetkiklerdeki bulguların ne kadar kötü olduğuna

Şikayetlerinizin ne kadar kötü olduğuna
Eğer şikayetleriniz çok kötü değil ve yapılan muayenede sinilerin hasarlanmadığı saptanırsa doktorunuz fizik tedavi egzersiz istirahat ve anti-enflamatuar ile kas gevşetici önerebilir

Ne çeşit şikayetiniz olduğuna
Eğer siyatik ağrınız varsa (bacak ağrısı) ve muayenede belirgin bir bulgu yoksa yukarıdakiler uygulanır. Eğer sadece bel ağrısı varsa cerrahi ile faydalanma olasılığı çok düşüktür.

Doktorun muayenede ne bulduğuna
Muayenede bazı sinirlerin hasarlandığı tespit edilirse derecesine göre o zaman ameliyat önerebiliriz.

Tetkiklerdeki bulguların ne kadar kötü olduğuna
Bazen belin görünümü o kadar kötüdür ki cerrahi ile hastaya faydalı olunamayacağı ortaya konulabilir.

CERRAHİ HERZAMAN GEREKLİMİDİR?

Hayır.
Siyatik bulgularının cerrahi dışı tedavilerle toparlaması mümkündür fakat Kladikasyon bulguları ise ilerleyicidir ve cerrahi dışı yöntemlerle toparlama olanağı yoktur.

Bazen fıtığınız çıkıyor ve kanala bası yapıyorsa tüm sinirlere basarak fonksiyonlarınızı yapamamanıza neden olur. Bu şekilde uyuşukluk ve kuvvetsizlik çok ileri düzeyde olup idrar ve gaita kaçırma olayı başlayabilir (Cauda Equina sendromu). Bu olay bir acil durumdur ve hastaneye girmeniz gerekmektedir. Ve acil cerrahi ile toparlama şansınız vardır.

EĞER CERRAHİ GEREKİYORSA CERRAHİ SEÇENEKLER NELERDİR?

ÜÇ ÇEŞİT AMELİYAT TİPİVARDIR
Birçok faktöre bağlı olarak cerrah bunlardan birini seçer.

LOMBER LAMİNEKTOMİ
Bu ameliyatta lamina adı verilen kısım çıkartılır

LOMBER MİKROLAMİNEKTOMİ
Mikroskop ile laminanın bası yapan kısmı ve ligamentler çıkarılır

LOMBER FÜZYON
Bu işlem genellikle laminektomi ile beraber yapılır ve faset eklemlerinin bir kısmı da çıkarılır. Genellikle omurgada kaymanın da (spondilolistezis) olduğu durumlarda yapılır.

Bu yazıdaki bilgiler genel bilgi vermek amacı ile hazırlanmış olup bir doktordan alınan bilgilerin yerine kullanılamaz.