Beyin Tümörüne Genel Bakış
Beyin tümörü beyninizde oluşan anormal hücreler kitlesi veya bu hücrelerin büyümesidir.
Beyin tümörlerinin çok farklı tipleri vardır. Bazı beyin tümörleri iyi huyludur, bazıları ise kötü. Beyin tümörleri beyninizde başlayabilir (primer beyin tümörleri) veya vücudunuzun başka bölümlerinde başlayıp beyne yayılabilir (ikincil veya metastatik beyin tümörleri).
Beyin tümörünün hızlı bir şekilde nasıl büyüdüğü geniş ölçüde değişkenlik gösterebilir. Tümörün yeri kadar büyüme oranı da sinir sistemi fonksiyonunuzu nasıl etkileyeceğini belirlemektedir.
Beyin tümörü tedavi seçenekleri tümörünüzün büyüklüğüne, bulunduğu yere ve tipine bağlıdır.
Semptomlar
Beyin tümörünün belirtileri ve semptomları büyük ölçüde değişiklik gösterir ve tümörün boyutuna, bulunduğu yere ve büyüme oranına bağlıdır.
Beyin tümörlerinin sebep olduğu genel belirtiler ve semptomlar aşağıda verilmektedir:
- Baş ağrısı şeklinde yeni bir ağrı veya mevcut ağrıda değişiklik
- Gitgide daha sık ve şiddetli olan baş ağrıları
- Açıklanamayan bulantı ve kusma
- Bulanık görme, çift görme veya periferik görme gibi görme bozuklukları
- Kol veya bacaklarda yavaş yavaş his veya hareket kaybı
- Dengede güçlük
- Konuşma zorluğu
- Güncel konularda bilinçte bulanıklık olması
- Kişilik ve davranış değişiklikleri
- Özellikle hiç nöbet öyküsü olmayan kişilerin nöbet geçirmesi
- İşitme problemleri
Ne zaman doktora gitmeli
Sizi endişelendiren, devamlılık gösteren belirti ve semptomlarınız varsa doktorunuzdan randevu alınız.
Sebepler
Beyinde başlayan beyin tümörleri
Primer beyin tümörleri beynin içinde ya da beyin zarı (meninksler), kafatası siniri, hipofiz bezi veya beyin epifizi gibi beyne yakın dokularda ortaya çıkar.
Primer beyin tümörleri normal hücreler DNA’larında hata (mutasyon) vermeye başladıklarında ortaya çıkar. Bu mutasyonlar hücrelere artan oranda büyüme ve bölünme, sağlıklı hücreler ölene dek yaşamaya devam etme izni verirler. Sonuç, tümörü oluşturan anormal hücre kitlesidir.
Yetişkinlerde, primer beyin tümörleri, kanserin başka yerde başladığı ve beyne yayıldığı metastatik beyin tümörlerine nazaran çok daha az görülür.
Birçok primer beyin tümörü çeşidi vardır. Her biri ismini bulundukları hücre tipinden alır. Örnekleri aşağıdadır:
- Gliomalar: Bu tümörler beyinde ya da omurgada başlar, astrositomları, ependimomları, glioblastomları, oligoastrositomları ve oligodendrogliomları kapsar.
- Menenjiyomlar: Menenjiyom beyninizi ve omuriliğinizi (meninksler) çevreleyen zarlarda meydana gelen bir tümör çeşididir. Menenjiyomların çoğu kanserli değildir.
- Akustik nöromalar (schwannomlar): Bu tümörler iyi huylu tümörlerdir, denge ve iç kulağınızdan beyninize doğru işitmeyi kontrol eden sinirler üzerinde oluşurlar.
- Hipofiz adenomları: Çoğu iyi huylu tümörlerdir, beyin sapında hipofiz bezinde oluşurlar. Bu tümörler bütün vücut boyunca hipofiz hormonlarını etkileyebilir.
- Medulloblastomlar: Çocuklarda en yaygın görülen kanserli beyin tümörleridir. Beynin alt arka kısmında başlar ve omurilik sıvısı vasıtasıyla yayılırlar. Bu tümörler erişkinlerde az görülür.
- Germinom tümörleri: Üreme hücresi tümörleri çocukluk döneminde testisler ve yumurtalıkların biçimlendiği zamanda ortaya çıkar. Fakat bazen beyin gibi vücudun başka bölümlerini de etkiler.
- Kraniyofaringiomalar: Bunlar nadir görülen, kanserli olmayan tümörlerdir; beynin, birçok vücut fonksiyonunu kontrol eden hormonları salgılayan hipofiz bezi yakınında oluşurlar. Kraniyofaringiomalar yavaş büyüdükleri için hipofiz bezini ve beyne yakın diğer yapıları etkileyebilirler.
Başka yerde başlayıp beyne yayılan kanser
İkincil (metastatik) beyin tümörleri vücudunuzun başka yerinde başlayan kanserle oluşan ve sonra beyninize yayılan (metastaz yapan) beyin tümörleridir.
Metastatik beyin tümörleri en çok kanser hikayesi olan insanlarda ortaya çıkar. Ama nadir durumlarda, metastatik bir beyin tümörü vücudunuzun başka yerinde oluşan kanserin ilk işareti olabilir.
Erişkinlerde metastatik beyin tümörleri primer beyin tümörlerinden çok daha sık görülür. Kanser beyne yayılabilir ama ortak türleri şunlardır:
- Meme kanseri
- Kolon kanseri
- Karaciğer kanseri
- Akciğer kanseri
- Melanom
Risk FaktörleriPrimer beyin tümörü olan birçok insanda tümörün sebebi belli değildir. Doktorlar beyin tümörü riskinizi yükseltecek bazı faktörleri belirlemiştir.
Risk faktörleri:
- Radyasyona maruz kalma. İyonlaştırıcı radyasyon denilen radyasyon tipine maruz kalan insanlar artan beyin tümörü riskine sahiptirler. İyonlaştırıcı radyasyon örnekleri atom bombasından kaynaklanan radyasyona maruz kalma ve kanser tedavisi için kullanılan radyasyon terapisini içermektedir.
- Beyin tümörüne ait aile öyküsü. Ailesinde beyin tümörü öyküsü ya da beyin tümörü riskini artıran genetik sendromları bulunan insanların küçük bir bölümünde beyin tümörü görülür.